BÖLÜM 1

1. SOLİDWORKS HAKKINDATEMEL BİLGİLER

1.1. Solid Works Nedir ?

Solid Works 2000, bilinen Microsoft Windows grafikal kullanıcı arabiriminin avantajlarını geliştiren mekanik tasarım otomasyon programıdır.

Solid Works 2000, detaylı resimlerin ve modellerin üretimi, boyutları ve özellikleri ile tecrübe ve fikirlerin hızlı olarak taslak haline dönüşmesini, mekanik tasarımlar için mümkün kılar.

Bu bölümde aşağıdaki konuların üzerinde durulmaktadır.

•  Solit Works 2000 Soft Wore yüklenimi

•  Solid Works terimleri ve belge pencereleri

•  Tasarım ağacının özellikleri

•  Hataların neler olduğunu bulmak

•  Sağ Mouse menülerinin tanıtımı

•  Parçaları seçmek

•  Zaman tasarrufu tavsiyeleri

•  Baskı için hazırlık yapmak

•  PhotoWorks ile modelleme yapmak

1.2. Solid works 2000'de Soft wore'in Yüklemesi İçin Gerekli Bilgiler

1.2.1. Yüklemenin Gerçekleşebilmesi İçin Gerekli Sistem Donanımları

Yüklemenin gerçekleşebilmesi için en azından aşağıdaki sistem donanımlarının bulunulması gerekmektedir.

•  Microsoft Windows NT 4.0 veya Windows 95 programları

•  Petium tabanlı bilgisayar ve DEC Aphastation.

•  En az 48 MB veya 64 MB RAM (daha fazlası tavsiye edilir).

•  Mouse veya başka işaretleyici aygıt.

•  CD-Rom sürücü

1.2.2. Yüklemek İçin Gerekli Bilgiler

SolidWorks 2000 CD yükleme programı size yükleme prosedürü içinde yol gösterir ve aşağıdaki bilgileri sorar.

1.2.2. 1. Yüklemenin çeşidi

a- Bireysel : Bu yükleme en yaygın olanıdır. Bir bilgisayara yapılmış olan yüklemedir. Diğer bilgisayarlar (Bir şebeke üzerinde olsalar bile ) SolidWorks yüklemesini ortak kullanamazlar.

b- Cilent / Server : Bu yükleme SolidWorks'ü işletebilecek bir bilgisayar tarafından seçilmiş olmalıdır ve aynı zamanda bir server gibi davranarak, SolidWorks yüklemesinin bir veya daha fazla bilgisayar ile ortak kullanabilme imkanı sağlar.

c- Sadece Server olarak: Bu yükleme, SolidWorks 2000 başvurusunu işletemeyen bir bilgisayar tarafından seçilmiş olmalıdır. Ama bu bilgisayar sadece bir server olarak davranır, bu yükleme türü ile birden fazla bilgisayara programın yüklemesini sağlar

· SolidWorks Seri Numarası : Seri numarası SolidWorks kayıt Formunun ve CD kutusunun arkasına yazılmıştır.

•  Photo Works Seri Numarası : Eğer satıcı firmadan PhotoWorks programı da alınmış ise, satıcı firma tarafından verilen CD kutusunun arka tarafında SolidWorks kayıt formu üzerine yerleştirilmiş olan Photo Works seri numarasının girilmesi yeterlidir.

•  Enable veya Disable MCD : Bu seçeneğe sadece Windows NT 4.0 kullanıcıları başvurabilir. Eğer Mini-Client Driver destekli bir grafik kartı kullanıyorsanız, MCD (Mini- Cırent-Rriver) yetkilendirilmiş olmalıdır. Bu SolidWorks'ün 3D Open GL, ‘yi hızlandırmak için, kartın yeteneklerinin olabilmesi içindir.

1.2.3. Solid Works Soft Wore'yi yüklemek

Bir bireysel kullanıcı, bir server veya bir cirent / server yüklerken aynı basamakları takip eder. Fakat yükleme boyunca sorulan sorulara cevaplar farklı olabilir. Örneğin; server olarak kullanılan bir bilgisayar için seri numarası gerekmez.

1.2.3.1. Müşteri / Server Yüklemesi

Bir bilgisayara server olarak dizayn edilmiş bir dosya birden fazla bilgisayara yüklemesine olanak sağlar. Ancak, her bir müşterinin Solid Works başvurusunu kullanmadan önce, yetkili bayii tarafından kayıtlı olması gerekmektedir.

1.3. (Basic Concepts) Temel Kavramlar

•  Bir SolidWorks modeli parçalardan, montajlardan ve resimlerden oluşur.

Bir katıyı oluşturmak için önce taslak oluşturulur, sonra oluşturulan taslağa fazla miktarda özellikler eklenebilir. Aynı zamanda diğer CAD sistemlerinden de hazır geometriler getirilerek devam edilebilir.

Tasarımı geliştirirken; tasarım üzerinde değişiklikler yapmak veya özellikleri yeniden sıralamakta mümkündür.

Bir görüntüde yapılan değişiklikler, otomatik olarak diğer görüntülerde de değişmektedir. Buda parçalar, montajlar ve resimler arasındaki birlikteliği sağlar.

SolidWorks ihtiyaca uygun olarak, istenilen özellikleri kullanışlı şekilde güncelleştirme olanağı sağlar.

İstenilen seçenekleri aktif hale getirmek için menü çubuğundan Tools'a oradan da Options'a girilir. Aktif hale getirilecek olan özelliklerin bir kaçı aşağıda verilmiştir.

•  SolidWorks yapılmış olan tüm çizimleri AutoRecover seçeneğini otomatik olarak aktif parça, montaj ve resim dokümanları ile ilgili bilgileri kaydeder. Eğer sistem kazası olursa bilgiler kaybolmaz. Bu seçeneği aktif hale getirmek için; Tools, Options' dan General tuşu tıklanır.

Bir spesifik, aktif diyalog kutusuyla alakalı yardım sağlamak için, diyalog kutusundaki help butonona veya “F1” tuşuna basılarak yardım alınabilir.

1.4.Bir SolidWorks Parçasını, Montajını veya Resmini Açmak

Bu bölüm, yeni veya mevcut olan parça, resim veya montaj dokümanının nasıl açılacağını tarif eder.

1.4.1. Yeni Bir SolidWorks Belgesi Açmak

Yeni bir sayfa veya kayıtlı olan parça, resim veya montaj dokümanı açmak için aşağıdaki işlemler sırası ile yapılmalıdır.

1- Bir SolidWorks penceresinden, standart elet çubuğu üzerindeki aç kutucuğuna veya file'dan New seçeneğine tıklanır.

2- Daha sonra Şekil 1.1.'de görüldüğü gibi Part, Assembly ve Drawing seçenekleri sunulur, bu seçeneklerden isteğe uygun olan seçilir ve OK'lenir.

Şekil 1.1.
Solid Works' de yeni bir dosya açmayı gösterme

1.4.2. Mevcut Bir SolidWorks Belgesini Açmak

Varolan bir parça, resim veya montaj dokümanını açabilmek için aşağıdaki yollar takip edilir.

1- Menü çubuğunda File içinden Open seçeneğine tıklanır. Parça, resim veya montajı seçeneklerinden birini seçmek için browser seçeneği aktif hale getirilir.

2- Bir parçanın görüntüsüne bakmak için, Preview seçeneği seçilir.

3- Özel bir konfirgürasyonda parçayı açmak için Configure aktif hale getirilir.

4- Bir belgeyi sadece gözden geçirmek maksadıyla açmak için, View Only seçeneği işaretlenir.

6- Eğer bir montaj veya resim belgesi açılmak istenirse, references seçeneği işaretlenir ve istenilen belge isimleri değiştirilebilir. References seçildikten sonra ekrana bir diyalog kutusu gelecektir. Buradan New Pathname'e girilir ve Replace' seçilir.

Şekil 1.2. Kayıtlı bir dosyayı açmadan içinin gösterilimi

1.4.3.Mevcut Bir Parçayı Explorer'dan Açmak

Bir parça, resim veya montaj belgesini direkt olarak Microsoft Explorer'dan açılabilir ve görüntülenebilir.

Explorer'dan bir Parçayı, resmi veya montajı belge açılmaksızın göstermek için, parçanın, resmin veya montajın ismi üzerinde mouse'un sağ tuşuna basılarak seçeneklerden Qurck View'i seçilir.

1.5 SolidWorks Ana Sayfa Terimlerinin Tanıtılması

1.6. Belge Pencereleri

SolidWorks'de her bir resim, parça veya montaj bir belge olarak ve her belge ayrı bir pencerede gösterilmiştir. Aynı zamanda çeşitli dosya (parça, montaj veya resim) pencereleri açılabilir.

Pencereleri düzenlemek için, maus ile onları sürükleyebilir veya bir köşesinden tutup çekerek, yeniden büyüklükleri ayarlanabilir. Ayrıca window menüsünden, coscode, Tile Vertically veya Tile Harizontally seçeneklerinden birini seçerek açılan dosyaların tümü ekranda gösterilebilir.

1.6.1. View Orientation Kutusunun Tanıtılması

Bu yardımcı görüntü menüsü, View ? Orientation komutuyla ekrana çıkar. Sol üst köşesindeki “topluiğne”ye tıklayarak bu kutunun devamlı ekranda kalması sağlanır.

Bu menüdeki görüntüleri seçmek için iki defa tıklamak gerekir.“Normal To” seçeneği için önceden bir düzlem veya yüzey seçilmelidir.“Add” komutu o andaki ekran görüntüsüne isim verilmesi ve bu yeni ismin görüntü seçenekleri arasında çıkmasına yarar. Böylece devamlı çalışılan bir bölgeyi zumlamak yerine bu menüden tıklayarak o bölge ekrana getirilir.

“Update” komutu, Normal To görüntüyü Front olarak veya Left görüntüyü Top olarak değiştirmeye yarar. Diğer görüntüler de bu değişikliğe göre yenilenmiş olur.“Reset” komutu sistem ayarlarına dönmeye yarar.

Şekil 1.4. View Orientation kutusunun gösterilimi

1.7. FeatureManager Desing Tree (Tasarım Ağacı) Sütununun Tanıtılması

SolidWork belge pencereleri 2 panele sahiptir.

1- Feature Monager (tasarım ağacı) parça, montaj veya resim yapılarını listeler.

2- Grafik Alanı, parça, montaj ve resimlerin yönlendirildiği ve oluşturulduğu yerdir.

- Feature Manager ‘tasarım ağacı' aşağıdakileri yapmayı kolaylaştırır.

•  İsim ile örnek parça seçmeyi,

•  Yeni üretilen özelliklerin sırasını değiştirmeyi ve yerini belirlemeyi,

•  İsmin üzerinde çift tıklayarak yeni bir isim yazarak özellikleri yeninden isimlendirmeyi,

•  Seçilmiş özelliklileri saklamayı,

•  Rollback çubuğunu kullanarak, model veya montajı bir önceki durumuna geri döndürerek parça, resim ve montaj tasarımlarında kolaylıklar sağlar.

1.8. Sağ - Mous Menüleri

Katı şekillerin üzerine gelip Sağ mous'a tıklanırsa Şekil 1.5.' deki seçenekler görülür.

Şekil 1.5. Katı şekillerin üzerindeki Sağ mous komutların gösterilmesi

Edit Sketch: Sketch çizimi düzenlemek veya değiştirmek istenildiğinde kullanılır. Çizgiye radyüs yapmak, yeni bir eleman eklemek veya ölçüleri değiştirmek gibi değişiklikler yapılmak istendiğinde kullanılır.

Edit Definition: Formun seçeneklerini değiştirmek. Yani uzatmanın mesafesi, tipi, radyüsün değeri, pahın mesafesi gibi yeni değerler girilebilir.

Parent/Child: Ebeveyn ile çocuk ilişkisini gösterir. Yani bu modelin bağlı olduğu, üzerinde oluştuğu temel elemanlar ile bu model üzerinde inşa edilen modelleri gösterir.

Zoom To Selection: Bu form zum (ölçeklendirme) lama yapmak için kullanılır.

Properties: Bu menüde formun adı, rengi veya görünürlüğü değiştirilebilir. Ne zaman, kimin tarafından oluşturulduğu gibi bilgileri içerir.

Sketchin üzerine gelip Sağ maus'a tıklanırsa Şekil 1.6.'daki seçenekler görülür.

Şekil 1.6. Sketchin üzerindeki Sağ maus komutlarının gösterilimi

“ Edit Sketch ”, “ Parent/child ”, “ Zoom To Selection ” ve “ Properties ” komutları yukarıdaki gibidir.

Edit Sketch Plane: Sketch'in çizildiği düzlem veya yüzeyi değiştirmek için kullanılır. Yeni düzlem veya yüzeyi seçip “ Apply ” tuşuna tıklanır.

Show / Hide: Sketch'in görünür veya gizli olmasının seçimini yapar.

1.9. Yanlışlıklar Nelerdir?

SolidWorks 2000 yanlış yapılan çizimlerde kullanıcıya yardım olanağı sağlar. Yanlışın olduğu yeri ünlem işareti ile belirtir ve kullanıcıya ‘'What's wrong'' sunar ki bu bir parça veya montajın yeni oluşturulan hataların gösterir.

Taslak, özellik, parça veya montaj ismi üzerinde mous'un sağ tuşuna tıklanırsa Şekil 1.7.'de görüldüğü gibi hataları gösterir.

Şekil 1.7. Katıda veya profildeki hatalarının bulunuşunun gösterilişi

Bazı bilinen oluşturulmuş hataları içine almak için;

•  Boyutlar ve yakınlıkların sarkması,

b- Çok büyük bir filleto gibi üretilmeyen özellikler,

Rebuild Errors diyalog kutusundaki Display Errors'tan Every Rebuild kontrol kutusunu kontrol ederek hataların otomatik gösterilmesi kapatılabilir. Rebuild Errors diyalog kutusu, hata ilk üretildiği zaman gösterir veya Feature Manager dizayn ağacında parça üzerinde maus'un sağ butununa tıklanarak gösterilebilir.

1.10. Maus Yardımıyla Sürüklemek ve Bırakmak

SolidWorks çeşitli sürükleme ve götürüp bırakma operasyonları destekler.

a- Özellilerin yeniden düzenlenmesi: Feature Manager (Tasarım ağacın)' da sürükleyerek yeni kurulmuş özelliklerin sırası değiştirebilir. İmleç bir özellik ismi üzerindeyken, mous'un sol butonuna basılarak özellik ismini yeni bir pozisyon listesine sürüklenerek taşınır.

b- Açık belgeler arasında sürükleme yapmak ve bırakmak : Açık bir parça dosyasının Feature Manager (Tasarım ağacı)'ndan, açık bir montaj belgesine sokmak için parça ismi sağ tuşla tutularak sürüklenebilir. Bir parça veya montaj ismini aynı şekilde (Feature Manager) Tasarım ağac'ından bir resim (çizim) belgesine sürüklenebilir.

1.11. Seçme Metodları

1.11.1. Grafik Bölgesinden Seçmek

Komutların çoğu seçimler yapmanızı gerektirir. Örneğin, bir fillet'i oluşturmak için oluşturmak istenilen fillet'in kenarları ve yüzleri seçilmek zorundadır.

Seçmek Butonuna (Seçme aleti ) tıklatılır, sonra seçmek istenilen parçanın üzerine tıklatılır.

Gösterge parçaların üzerinden geçerken, parçaların renk değiştirdiğine dikkat edilmesi gerekir.

Seçme filtresi ile seçmek : Özel parçaların seçimini kolaylaştırmak için, seçmek istenilen parçanın özelliğine göre, selection filter'i düzenlenebilir. Filtre dizisiyle seçmek istenilen parçanın üzerinden geçerken parçaların belirtilmiş özellikleri aydınlanır. Bu kullanıcı için seçme niteliğindeki parçaları seçmeyi kolaylaştırır.

Eğer ekranda görülmüyorsa view' den toolbars'a tıklanarak seçme aleti ve diğer kısa yol tuşları listeden seçerek aktif hale getirilebilir.

Yüz ve kenar seçimi göstergeleri (imleçleri ) : Parçaları seçmekte kullanıcıya yardım etmek için, gösterge sembolü, göstergenin o anda işaret ettiği parçanın çeşidine işaret ederek değişir. Bir yüzeyin üzerini gösterge ile seçtiniz zaman, gösterge sembolü bir bayrak gibi biçimlendirilir, kenarın üzerindeyken, sembol bir düşey çubuk olur. Midpoint ise kenarın ortasındayken gösterilir.

Birimin orta işaretini seçmek : Kenarın orta işaretinin seçimi için kolay yol, maus' un sağ butonu kenar üzerinde iken select midpoint tıklanır.

Çok çeşitli parçalar seçmek : Birden fazla parça seçmek için, parçalar üzerinde tıklarken ctrl tuşu basılı tutulur.

Sürükleyerek seçmek : Bir taslak veya resimde, dikdörtgenin etrafındaki parçaları seçmek için sürüklenir. Maus'un sol butonuna basılarak dikdörtgeni seçerek istenilen bölgeye sürüklenir.

Halkaları seçmek : Eğer bir yüz seçilirse o yüz üzerindeki halkalarda seçilmiş olur. Teker teker halkaları seçmek için, yüzün üzerine tıklanır ctrl tuşunu basılı tutarak seçmek istenilen halkaları seçilir.

Bir seçimi değiştirmek : Bazı diyalog kutuları seçilmiş parçaların listesini gösterir. Diyalog kutusu açıkken, istenilen parçayı seçerek modelde değişiklik yapılabilir.

Saklanmış ve çakışmış parçaları seçmek : Bazen seçmek istediğiniz parça bir diğeriyle çakışmış veya arkasında olabilir.

Bu durumda aşağıdaki yol izlenir.

•  Seçim yapmak istenilen yere mous' un sağ butonu ile tıklanır.

•  Menünün en üstündeki select other'a tıklandıktan sonra. Yes ve No göstergesi görülecektir.

3. İstenilen parça aydınlandığı zaman, Y harfine seçilir ve sol butona parçayı seçmek için basılır.

1.11.2. FeatureManager (Tasarım Ağacı)' dan Seçmek

(Feature manager) Tasarım ağacından direkt olarak seçmenin çeşitli yolları vardır.

•  Bir modelde (Featuremanager) tasarım ağacında isimlerin üzerine tıklanarak özelikleri, taslakları, düzlemleri ve eksenleri seçilebilir.

•  (Featuremanager) Tasarım ağacında çeşitli ardışık parçaları shift anahtarına basılı tutarak seçilebilir.

•  Ardışık olmayan parçaları (Featuremanager) tasarım ağacında seçerken Ctrl tuşunu basılı tutarak seçilebilir.

•  (Featuremanager) Tasarım ağacından bir montaj içinde seçim yapılabilir.

Şekil 1.8.'de çeşitli seçme tiplerinden bazıları görülmektedir.

Şekil 1.8. Katı üzerindeki parçaların bazı kısımlarının gösterilimi

1.12. Alet Çubukları

Alet çubuğu düğmeleri sık sık kullanılan komutlar için kestirme yoldur. Sık kullanılan bütün alet çubukları View Toolbars'dan çıkartılarak ekranın bir köşesine yerleştirilebilir. Bazı alet çubukları her zaman görünür, diğer alet çubukları ise y ukarıda bahsedildiği gibi çıkarılabilir.

Alet çubuğu listesindeki en son seçenek (View Toolbars'ın altında Custamize), menüleri değiştirmek, alet çubuğu simgesini değişik, alet çubuklarınca hareket ettirmek ve kestirme anahtarlarını resetlemek için Customize tıklanır..

1.12.1 Görüntü Alet Çubuğu

‘The View Toolbar' Görüntü alet çubuğu parçaların, resimlerin, ve montajların görüntüsünün en iyi şekilde gösterilmesini sağlar.

Görüntü Alet çubuklarının açıklamaları kısaca aşağıda anlatılmıştır.

Zoom to fit : Parça, resim veya montajın ölçü standartlarında görünümünü sağlar. Zoom to area : Bir sınır kutusu oluşturarak seçilen görüntünün büyütülmesini sağlar. Zoom in/out : Dinamik olarak seklinin ölçülerini değiştir. Rotate view : Parça veya montaj şeklini hareket ettirerek oluşturulan görüntü bir merkezi etrafında döner Pan : Dinamik olarak şekli hareket ettirir. Zoom to selection : Seçilen bir modelin, montajın veya resmin bir parçasını büyütür View orientation : İstenilen görünüşe yönlendirir . Previous view : Görünüşü önceki haline getirir. Shaded : Modeli üç boyutlu katı halde görüntüler. Fast hlr / hlg : Katının görünür ana hatlarını belirgin halde gösterir. Hidden lines removed : Sadece döndürülmüş modelin köşelerindeki çizgileri gösterilir. Karatılmış çizgiler kaldırılır. Hidden gray : Görülebilen kenarlar normal olarak gösterilir. Görülemeyenler ise gri silik çizgi ile gösterilir. Wireframe : Parça veya montajın bütün kenarlarını gösterir.

1.13 Kalvye Kısayolları

Klavye kısayol tuşları her menü parçası için ulaşılabilir.

Örneğin ; File menüsünün açılması için, Alt+F tuşlarına basılması yeterlidir.

Ayrıca, bazı komutlar, komutun yanındaki menü üzerinde görünen hızlandırıcı anahtarlara sahiptir. Örneğin; Ctrl + N kombinasyonu yeni bir dosya açar.

Not: Çalışma stilinize uygun olması için klavye kısayol anahtarları özelleştirilebilir.

Aşağıdaki tablo göstermek ve döndürmek için klavye kısa yollarını listeler.

1.14 Baskı Yapmak İçin Hazırlık

1.14.1. Page Setup (Sayfanın Kurulması )

İşaretleyici (plotter) veya yazıcınız (printer) ile en iyi çalışan sayfa oryantasyonunu ve sayfa kenar boyluklarını düzenlemek için File, Page setup kullanılır. Bu düzenleme, setup'ı değiştirene kader, bastığınız bütün SolidWorks belgeleri için geçerlidir.

Baskı (print) seçeneklerini düzenlemek için aşağıdaki yol takip edilir.

•  File'dan Page Setup'a tıklanır.

•  Pirinter şeritinden (tab'ından)

•  Paper Margins (Sayfa kenar boşlukları) : (Margins) sayfa kenar boşlukları için printer değer ayarlarını kullanarak Use Printer'' mangins düzenlenir.

•  Uygun çizgi (Line Weights) stil kutularından (ince, Normal ve Kalın) çizgi kalınlıkları kesin olarak belirtilir.

•  Page orientation (sayfa oryantasyonu) ya partrait (düşey sayfa yönü) yeda Landscape (yatay sayfa yönü) seçilir.

· (Scalek) Tarama kutusunda, resmi basmak için kullanılan ölçek belirtilir.

• 
Şekil 1.8.'de görüldüğü gösterilmiş değerleri kabul etmek için Apply tıklanır. Diyalog kutusunu kapatmak için OK' lenir.

Şekil 1.8. Oluşturulan dosyaların baskı tablosunun gösterilimi

1.15. PhotoWorks Girişi İle Modelleri Sunmak

PhotoWork; SolidWorks 2000 başvurusu içinde ulaşılabilen, bir gerçekçi-resim sunma başvurusudur. SoldWorks modellerinden direkt olarak gerçekçi kopyalar oluşturmasına izin verir. PhotoWorks başvurusunu kullanarak, bir modelin, rengi, dokusu, yansıması ve şeffaflığı gibi dış görünüş özellikleri belirtilebilir.