Auto Cad Dersleri 9

BÖLÜM 9

AUTOCAD TARAMA TEKNİKLERİ

CAD dilinde bir bölgeyi taramak ile bir tarama deseniyle doldurmak aynı anlama gelir. Tarama her zaman için çizimlerin ayrılmaz bir parçasıdır. Bir çizimin anlamlı bir hale getirilebilmesi için tarama yapılması gereklidir. Tarama dokuları çizim öğeleri arasındaki farkları belirlemede en büyük yardımcımızdır. Farklı malzemelere farklı tarama desenleri verebileceğimiz gibi, farklı işlevlere sahip öğelere farklı tarama desenleri atama yoluna da gidebiliriz.

AutoCAD, kapalı bir aları veya belirli bir sınırı Bhatch ve Hatch komutlarını kullanarak tarayabilir. Bhatch ilişkili ve ilişkisiz taramalar yapar. İlişkili taramalar kendi sınırlarına bağlıdır ve sınırlar değiştiğinde güncellenir. İlişkisiz taramalar kendi sınırlarından bağımsızdır. Bhatch, taranacak alan içinde bir nokta seçildiğinde sınırları otomatik olarak tanır.

9.1 Hatch Komutu

Mevcut veya hayali bir çerçevenin içini taramak için komut satırına Hatch yazarak ulaşılan bir araçtır. Gerektiğinde kapalı bir nesneyi seçerek de içini tarayabiliriz. Tabii bir tarama deseninin ölçeğini ve güncel UCS’nin X ekseniyle (normalle) yaptığı açıyı belirlemiş olmak koşuluyla.

Command: hatch

Enter a pattern name or [?/Solid/User defined] <ANGLE>: Ansi31

Specify a scale for the pattern <1.0000>: 0.5

Specify an angle for the pattern <0>:

Select objects to define hatch boundary or <direct hatch>,

Select objects: 1 found

Select objects:

Komut iletilerinden de görüldüğü gibi komut girildikdikten sonra, tarama deseni isim verilerek (Ansi31) belirlenmiştir, tarama ölçeği 0.5 ve taramanın X ekseni ile yapacağı açı 45° olarak belirlendikten sonra komut icra edilmiştir.

Şeklin sağ tarafına yerleştirilen çizimin amacı Hatch komutunun iyi olmayan bir yönünü göstermektir: Hatch komutu ile yapılan taramalar sınırlarından bağımsızdır. Bu nedenle sınırlarda yapılan bir değişiklik tarama dokusunu etkilemez. Böyle durumlarda yapılan tarama silinip yeni bir tarama işlemi yapılmalıdır.

9.2 Bhatch (Boundary Hatch/Sınır Tarama)

AutoCAD 2000’de Draw menüden Hatch komutu seçildiğinde veya Bhatch komutu klavyeden girildiğinde Boundary Hatch adını taşıyan bir diyalog kutusu görüntülenir.

Bu diyalog kutusunda bulunan sekmeler ise Quick ve Advanced sekmeleridir.

Predefined: Önceden tanımlanmış AutoCAD tarama desenlerini ifade eder. Seçildiğinde Pattern düğmesi etkinleşir.

User Defined: Güncel çizgi tipleri kullanılarak çizimde desen çizgileri oluşturur. Kullanıcı tanımlı desende çizgilerin açısı ve aralıkları denetlenebilir.

Custom: Müşterinin ürettiği ve .pat uzantılı dosyada saklanan tarama desenlerinin kullanılmasını sağlar. Müşteri tanımlı desenlerin açısı ve ölçeği denetlenebilir.

Pattern: Önceden tanımlanmış desenleri listeler. Listenin en üstünde altı adet önceden kullanılmış desen görülür.

Swatch:Seçilen desenin ön görünümünü gösterir. Burası tıklanarak Hatch Pattern Pallette diyalog kutusuna (önceden tanımlanmış tüm desenlerin listelendiği diyalog kutusu) geçilebilir.

Angle:Tarama deseninin, güncel UCS’nin X eksenine göre açısını belirler.

Relative to Paper Space: Tarama desenini, kağıt düzlemi birimine göre ölçekler.

Spacing: Kullanıcı tanımlı desendeki çizgilerin aralıklarını belirtir.

ISO Pen Width: Seçilen kalem genişliğine göre ISO önceden tanımlanmış deseni ölçekler.

Island Detection Style: Dış sınır içinde kalan iç sınırlara ada denebilir. En dıştaki tarama sınırı içinde kalan adalar için yöntem belirtir. Çizimde taranacak alan içinde ada yoksa Island Detection sitilinin seçilmesi etki yapmaz.

Ignore:En dıştaki sınır içinde kalan adaları dikkate almadan tüm adaları tarar.

Object Type: Yeni sınır nesnesinin tipini belirtir. AutoCAD, sınırı region veya polyline olarak oluşturur. Bu seçenek sadece Retain Boundraies seçiliyse aktiftir.

Retain Boundraies: Tarama sırasında oluşturulan geçici tarama sınırının çizime ilave edilip edilmemesini sağlar.

Boundary Set: Nokta seçerek sınır tanımlaması yapıldığında nesne setini AutoCAD noktaları analiz ederek sınırı tanımlar. Seçilen sınır seti, sınır tanımlamak için Select Object kullanıldığında etkilenmez. Varsayılan olarak sınır tanımlamak için Pick Point kullanıldığında AutoCAD, güncel görünüm alanında görünür nesneleri analiz eder. Sınır setinin yeniden tanımlanmasıyla bazı nesneler görünmez yapılmaksızın gözardı edilebilir.

Current Viewport: Güncel görünüm alanındaki görünür her şeyden sınır seti tanımlar. Güncel sınır seti varken bu seçeneğin seçilmesiyle güncel set gözardı edilir ve güncel görünüm alanındaki görünür her şey kullanılır.

Existing Set: New düğmesiyle seçilmiş nesnelerin sınır setini ifade eder. New ile sınır seti oluşturulmamışsa bu seçenek yoktur.

New: Sınır seti oluşturmak için bu seçenek seçildiğinde diyalog kutusu geçici olarak kapanır ve nesne seçilmesini belirten ileti verilir. AutoCAD, yeni sınır seti oluşturmak için seçilen nesnelerden sadece taranabilir nesneleri gösterir.

Island Detection Method: En dış sınır içinde kalan nesnelerin ihtiva edilip edilmeyeceğini belirtir.

Ray Casting: Belirtilen noktadan en yakın nesneye çizgi gönderir ve sonra saat ibresinin dönüşünün tersi yönünüde sınırı izler, böylece sınır nesneleri olarak adaları dışarda tutar.

Pick Point: Bir alanı biçimlendiren mevcut nesnelerden bir sınır belirler. AutoCAD’in bu seçeneği kullanarak nesneleri nasıl belirleyeceğini seçilmiş Advanced sekmesindeki Island Detection Method’a bağlıdır. Pick Point seçildiğinde diyalog kutusu geçici olarak kapanır ve AutoCAD nokta seçimi için ileti verir. Nesne seçilirken kısayol menüsünü görmek için çizim alanında herhangi bir yerde sağ tuşa tıklarız. Son girilen seçimi geri almak için Undo yapabilir, seçim yöntemin değiştirebilir, ada tanıma stilini değiştirebilir veya taramayı önizleme yapabiliriz.

Select Object: Tarama için belirlenen nesneleri seçer. Diyalog kutusu geçici olarak kapanır ve AutoCAD nesne seçimi için ileti verir.

Select Object kullanılarak sınır tanımlandığında AutoCAD, iç nesneleri otomatik olrak teşhis etmez. Nesneleri, güncel Island Detection Style’e göre seçilmiş sınır içindeki nesneleri taramak için seçmeliyiz. Select Object her seçildiğinde, önceki seçim seti temizlenir.

Remove Islands: Pick Point kullanıldığında AutoCAD’in ada olarak tanıdığı nesnelerden herhangi birini sınır tanıma işlemine dahil etmez. Bu işlem ile dış sınır kaldırılamaz.

View Selections: Diyalog kutusu geçici olarak kaybolur ve tarama ayarlarıyla güncel olarak tanımlanmış sınırların son olarak gözden geçirilmesini sağlar.

Inherit Properties: Belirlenen sınırları, bir nesnenin tarama özelliklerini kullanarak tarar. Özellikleri alınmak istenen ilişkili tarama nesnesi seçildikten sonra, çizim alanında sağ tuşa tıklanır ve sınırı oluşturmak üzere Select Object ve Pick Internal Point seçenekleri arasında geçiş yapmak için kısayol menüsü kullanılır.

Double: Kullanıcı tanımlı desenler için, çapraz tarama oluşturmak amacıyla orijinal çizgilere 90°’de konumlanmış ikinci çizgiler seti çizer.

Preview: Diyalog kutusu geçici olarak yok olur ve güncel tarama ayarlı, güncel seçim seti gösterilir. Bu seçenek, sınırları tanımlamak için nokta belirtilmemiş veya nesene seçilmemişse aktif olmaz.

Doğrudan noktalar kullanarak bir tarama sınırı tanımlanabilir. Mesela çizimin kesitinde küçük bir tarama deseni olması istenebilir. Bu durumda tarama Hatch komutuyla nesne seçmeden noktalarla tanımlanır.

Enter a pattern name or [?/Solid/User defined] <ANGLE>: ansi37 (Tarama deseni ismi verilerek belirleniyor)

Retain polyline boundary? [Yes/No] <N>: (Tarama sınırlarının noktalarla belirleneceği bildiriliyor)

Specify next point or [Arc/Close/Length/Undo]: (Nokta seçilimini sonlandırmak için Enter’a tuşuna basılıyor)

Specify start point for new boundary or <apply hatch>: (Tarama işlemini gerçekleştirmek için Enter tuşuna basılıyor)

AutoCAD’in, bir kesit tarama işlemi yapıldığı zaman kullanabileceği desenleri Hatch Pattern Pallette diyalog kutusunda görebiliriz. Tarama ihtiyaçlarının çoğunu karşılamak üzere Ansi, Iso, Other Predefined ve Custom sekmelerinde toplam 68 desen sağlanmıştır. Çoğu kullanıcıların, bu desenlerin tümünü kullanmadığıda bir gerçektir.

Desenler, acat.pat ve acadiso.pat dosyalarında saklanır. Bu desenlerin açısı ve ölçeği denetlenebilir. Other Predefined sekmesinde bulunana Solid deseni kullanılırken, sınır kapalı olmalı ve kendini kesmemelidir. Tarama alanı bir veya birden fazla ada ihtiva ediyorsa bunlar da kesişmemelidir.

Gerek tarama sınırları gerekse tarama desenleri düzenlenebilir. İlişkili taramanın sınırları düzenlenecekse desen, geçerli sınırlar içerisinde düzenleme sonuçlarına göre güncellenir. İlişkili taramalar bulunduğu katman kapalı olsa bile güncellenir. Tarama deseni değiştirilebilir.

Tarama İlişkisinin Kaldırılması: Herhangi bir anda tarama ilişkisi kaldırılmak istenirse, Hatchedit komutu kullanılabilir. Bu komut kullanıldığında ilişkili tarama nesnesi seçimi için ileti verir. Nesne seçildikten sonra Hatchedit diyalog kutusunda Composition altındaki Nonassociative işaretlenir.

Tarama Sınırları ve Desenlerinin Düzenlenmesi: Tarama sınırları kopyalanabilir, taşınabilir, sündürülebilir vs. İlişkili taramalar, kendi sınırlarında yapılan herhangi bir değişikliğe uyum sağlamak için güncellenir. İlişkisiz taramalar güncellenmez. Sınır geometrisi düzenlenen bir tarama deseni seçilirse, tarama deseni, tüm sınır seçilmedikçe aynı olacaktır. Tarama deseninin ilişkili kalması istenirse sadece sınır geometrisi seçilmeli, tarama deseni seçilmemelidir. İlişkili taramanın iç sınır geometrisi seçilmek istenirse, tarama otomatik olarak güncellenir. Dış sınır geometrisinin tamamı veya bir parçası silinirse, tarama daima aynı kalır.

Retain Boundaries seçeneğiyle seçilerek oluşturulmuş bir taramanın, polyline sınırı kopyalandığında, polyline kopyalanır fakat orijinal sınır kopyalanmaz.

Mevcut tarama deseninin açısı veya aralığı değiştirilebilir, katı dolgu (Solid) veya AutoCAD’in sağladığı önceden tanımlı desenlerden biriyle yer değiştirilebilir. Yeni tarama desenleri de tanımlanabilir. Mevcut tarama desenini silmek te mümkündür.

Hatchedit komutu girildiğinde Hatch Edit diyalog kutusu ekrana gelir. Bu diyalog kutusu Boundary Hatch diyalog kutusuna benzerdir.